Agressief gedrag tijdens het voeren.
Via mail kreeg ik een vraag van Philippe over zijn ruin Hester: “Ik vraag mij af hoe ik moet reageren als Hester wil bijten, zijn achterhand op heft om te willen stampen en zijn oren plat legt. Hij doet dit tijdens het eten. Ik denk dat het komt omdat hij vooral bezig is met Casper, mijn pony, van het eten weg te houden. Ik ben ondertussen de mest aan het opkuisen, ook van tussen zijn poten en loop met de emmer mest vlak naast hem. Dan leg ik soms mijn vingertoppen op zijn achterhand om hem opzij te laten stappen zodat ik door kan. Als ik mij zeer groot maak, met armen omhoog, gaat hij weg van de eetbak en jaagt hij Casper nog verder weg.
Terwijl ik dit schrijf kom ik tot de gedachte dat hij misschien dreigt omdat ik in zijn ruimte sta, maar mag de leider van de kudde dat niet? Hij doet dit niet vaak, maar vanaf dit weekend ruim ik eerst de mest op en geef hen dan eten. Dit is wat veiliger je weet naar nooit.”
Mijn antwoord
Ik heb Philippe een mail gestuurd waarin ik geprobeerd heb om kort uit te leggen wat hij kon doen om zijn paard te leren dat dit gevaarlijk gedrag niet nodig is.
“Philippe, wat hij doet naar het ander paard, daar moet je je niets van aantrekken. Daar kan je niets aan doen, dit is tussen hen. Zij beslissen zelf hoe het zit met de rangorde tussen hen. Je kan er wel voor zorgen dat Casper zijn eten rustig kan opeten, dus dat Hester niet aan hem kan. Daarom geef je hen best zo ver mogelijk van elkaar eten. Dus elk in de verste hoek van hun stal. Zo hoeft Casper zich geen zorgen te maken dat Hester hem zal pijn doen, of zijn voedsel zal afnemen, en zal hij ook beter kauwen. Anders zou het kunnen dat hij zo snel mogelijk zijn eten opschrokt, uit angst dat Hester het afpakt, en voor een goede spijsvertering is het beter dat er goed gekauwd wordt.
Wat betreft jou en Hester, moet je duidelijk en consequent zijn. Dit is een dominantie-issue. Dit komt bij paarden vooral naar voor in conflictsituaties, dus als er bv voedsel moet gedeeld worden en het paard schrik heeft dat hij “tekort” komt.
Als Hester vindt dat jij zijn eten niet mag afpakken dan zal hij proberen om je ervan weg drijven, door te doen wat jij beschrijft: dreigende lichaamstaal zoals oren plat, dreigen om te stampen en bijten. Als jij op dat moment achteruitdeinst of zelfs weggaat, dan betekent dit voor hem dat jij akkoord gaat met de ranglagere positie op dat moment. Telkens jij dan te dicht in zijn buurt komt, zal hij zijn grens aangeven “tot hier en niet verder”. Dat doet hij met subtiele lichaamstaal, ga je over die grens dan wordt hij wat “uitdrukkelijker”, met het gevaar dat hij daadwerkelijk eens een klap of beet uitdeelt.
Hij kan dan ook denken dat jij hem het voer geeft, als gevolg van zijn dreigementen. Telkens je dit dus laat gebeuren bevestig je hem steeds meer in zijn gedrag. Van nu af aan moet jij je dus opstellen als ranghoger in deze situatie, door “jouw” voedsel slechts af te staan wanneer jij dat wil.
Dit doe je door Hester met duidelijke en assertieve taal van je af te drijven (als je het voedsel vast hebt) of van de eetbak weg te houden (als het eten al in de eetbak zit) als hij opdringerig of dreigend naar het voedsel toekomt. Jij blijft bij het voedsel staan en je bakent je persoonlijke ruimte af met een zweep. Focus dus niet op hem, maar baken je persoonlijke ruimte af, je mag daar best veel energie voor gebruiken wanneer dat nodig is.
Denk eraan: niet de zweep zal hem op afstand houden maar juiste en duidelijke lichaamstaal, de zweep is enkel een verlengde van je arm. Wees zelfzeker en ga ervan uit dat het lukt, het paard moet voelen en zien dat je het meent.
Je houdt hem dus zolang van het voer weg, tot hij rustiger wordt: niet meer dreigen, hoofd lager, rustig worden en niet meer naar de eetbak willen komen (jij blijft zolang het eten “beschermen” alsof het jouw eten is). Heel goed zou zijn dat hij je begint aan te kijken en dat hij “wacht”, dus geen enkele aanstalten meer maakt om naar zijn eten te komen.
Op dat moment kan je weggaan van de eetbak. Daarmee zeg je: “Ik heb nu het eten niet meer nodig, ik geef het aan jou, als je wil kan jij er nu van eten.” Zo leert hij dat hij niet opdringerig mag zijn en dat jij beslist wanneer je het voedsel afstaat.
Na verloop van tijd zal hij steeds minder dreigen wanneer je hem voert en zal hij ook niet meer dreigen als je in zijn stal bezig bent.
Het is wel beter om hem tijdens het eten alleen te laten, zodat hij rustig kan eten. Zoniet, zou hij misschien ook zijn voer te snel naar binnen willen werken omdat hij denkt dat jij het terug zal afnemen, want hij heeft nu geleerd dat jij beslist wie er wanneer eet. In zijn beleving is het dus heel goed mogelijk dat je het eten terug komt halen. Dat kan je wel eens doen als oefening, maar doe dit niet elke keer.”
Philippe mailde terug
Philippe stuurde mij een mailtje om me te laten weten hoe het nu ging en hij had nog een vraag: “Dag Karine. Uw aanwijzingen hebben hun effect. Hester blijft nu wachten tot ik weg ben. Vaak doet hij zijn hoofd tot op de grond (wel maar een seconde en gaat redelijk snel terug om hoog). Ik doe het ook bij hun krachtvoer en daar is het even wachten tot hij rustig is.
Ik vraag mij enkel af als ik sta te wachten of ik mij groot moet houden en of hij moet wachten tot ik wegga of hij ook al mag komen als ik mij kleiner maak en mijn heupen weg van hem doe?”
Ik antwoordde:”Hester mag komen eten van zodra hij merkt dat jij weggaat en dat is dus van zodra jij je omdraait. Als je je omdraait omdat hij rustig is en wacht, maak je jezelf kleiner en ga je ook onmiddellijk weg. Je kan dan ook nog eens checken, als je terug komt, of je hem van zijn eten weg kan laten gaan op dezelfde manier als wanneer hij moet wachten. Je geeft aan dat hij zijn hoofd niet lang laag houdt. Pas wel op, het is beter dat je het voer pas aan hem laat als hij volledig rustig is”.