Een paard straffen... de onzin ervan!

Al wil je het misschien niet, toch kan het gebeuren dat je door frustratie of sterke emoties ertoe gebracht wordt om het paard te straffen.

Met straffen bedoel ik: je gebruikt geweld om te voorkomen dat het paard iets doet wat jij niet wil of om ongewenst gedrag te ontmoedigen.  Geweld is: verbaal (roepen, schelden) of fysieke pijn. Er zijn echter heel wat redenen om niet te gaan straffen!

4 belangrijke redenen om een paard niet te straffen:

1. Straf doet vaak pijn

Bij pijn denken paarden niet meer na, maar reageren ze in een reflex, dus: weg leermoment!  Laat het paard meedenken en bemoedig het om hun mening aan te geven, ook als het niet dezelfde mening is…  Paarden moeten hun gevoelens mogen tonen, hun frustraties en angsten.  Een paard straffen daarvoor is niet eerlijk.  Je kan paarden leren zien als een volwaardige partner!

2. Straf komt meestal te laat.

Als je de straf niet OP of  NET NA het moment geeft van het ongewenste gedrag, dan legt het paard  het juiste verband niet.

3. Het belangrijkste leert het paard niet.

Als de straf wel op tijd zou komen, en het paard legt de juiste link, dan leert het paard wat hij niet mag doen, maar hij leert niet wat hij wél mag doen.

4.  Een paard straffen veroorzaakt angst.

Paarden gaan straf in de meeste gevallen echter niet associëren met het gedrag waarvoor gestraft wordt, maar wél met de persoon die de straf uitdeelt!  Het paard leert dus niet dat hij dat bepaald gedrag niet meer mag stellen maar leert wel dat jij hem pijn doet op onverwachte momenten en je dus niet te vertrouwen bent! Hij kan schrik krijgen van zijn “straffer”.  Omdat jij je geduld en kalmte verliest kom je ook nog eens onstabiel over en het paard zal instinctief besluiten dat je geen goede leider bent voor hem.  Dit kan ontaarden in dominant gedrag.

Belonen in plaats van straffen

Zo zie je maar, dat een paard straffen geen enkele zin heeft.  Veel beter is om alles te belonen wat goed gaat of de juiste richting uitgaat, en dat wat minder goed gaat te negeren of om te buigen naar iets positiefs ! Probeer in alles wat je doet de “ik zeg, jij doet” manier achterwege te laten , en denk vanuit de intentie: “samen zijn, samen proberen, samen leren, samen-werken !”

The most difficult horses, are the best horses!
Door

The most difficult horses, are the best horses!

op 29 Jun 2012

[...] (straffen doe ik überhaupt niet, bij geen enkel paard, want straf heeft veel nadelen! Zie bericht: De onzin van straf) Die aanpak helpt! Na een aantal minuutjes kan ik wegstappen met een ontspannen paard die een mooie [...]

Kimberley
Door

Kimberley

op 15 Dec 2012

Dit ga ik uitprinten en in de kantine van de manege leggen want ik krijg steeds het 'advies' van anderen 'als hij ni luistert moete op z'n neus tikke' .. Ik hoor voortdurend andere roepen naar hun paard en dan geven ze hun paard een pets op hun achterhand of neus.. kan er niet tegen. Met jezelf groot maken kom je ook al ver dan zie je z'n hoofd zo bewegen zoals de andere een tik of een roep geven, alleen minder heftig. Oke hij herhaalt soms z'n pogingen tot 'slecht gedrag' maar dat is zeer zeker bij degene die slaan en roepen (nog meer zelfs)

Karine Vandenborre
Door

Karine Vandenborre

op 17 Dec 2012

Het beste wat je kan doen in dit geval is zelf het goede voorbeeld geven. De mensen niet teveel willen overtuigen, dan voelen ze zich vaak persoonlijk aangevallen. Als ze merken dat jij met jouw aanpak betere resultaten boekt, zullen ze hopelijk na een tijdje hun eigen gedrag ook gaan aanpassen.

Evy
Door

Evy

op 15 Apr 2013

Maar hoe moet je dan reageren als een paard vb. wil stampen of je wil 'pletten' tegen de stalmuur? Ik heb geleerd dat je dan je stem moet verheffen en eventueel een mep moet geven tegen de schouder ofzo, omdat dit gevaarlijke situaties zijn. Graag had ik geweten wat je dan wel dient te doen in zulke situaties en een actie toch nodig is om het gevaar te stoppen.

Karine Vandenborre
Door

Karine Vandenborre

op 15 Apr 2013

Het is geen goed idee om verbaal te straffen of een mep te geven. Wanneer je veel grondwerk doet en ervoor zorgt dat het paard zowel fysiek als mentaal goed in zijn vel zit, dan komen zo'n dingen eigenlijk niet voor, tenzij het paard ergens onverwachts zou van schrikken. Maar dan nog zullen de meeste, correct opgevoede en goed in hun vel zittende paarden hun trainer daarom niet tegen de muur gaan drummen. Alles hangt dus af van de training van het paard en hoe je als trainer met dit paard omgaat. Wanneer het een angstig paard betreft, moet je dit paard veel vertrouwen geven, wanneer het een paard is met dominant gedrag, dan zal je daaraan moeten werken. Dit gebeurt allemaal op een paardvriendelijke en voor het paard te begrijpen manier, via Het Vrije Werk en het Grondwerk.

Evy
Door

Evy

op 16 Apr 2013

Maar wat als het een manègepaard is welke je maar 1 keer per week ziet en geen grondwerk met kan doen?

Sonja
Door

Sonja

op 19 Jun 2013

Hallo,Goed artikel! Toch ga ik er niet helemaal mee akkoord :-) Dieren onderling 'voeden' elkaar ook op... Mama merrie het veulen, de ranghogere naar de ranglagere... enz. En dat gaat ook al eens zo ver als bijten en schoppen. Onze moederpoes gaf vooral één van de 4 kittens regelmatig op de donder, waarom ook altijd (naja, die was daadwerkelijk zo net iets 'agressiever' in het spel)... enz... Het verschil ligt vooral, zoals in het artikel eigenlijk aangesproken, in de aanwezigheid van frustratie of niet. Maar er spelen zo vele punten mee: hoe goed is het contact tussen mens en paard: bvb heb je het paard nog maar net, of reeds meerdere jaren. Hoe gedraagt het paard zich over het algemeen. Je mag het 'straffen' niet veralgemenen, want je hebt bvb straffen omdat de ruiter denkt (!) dat het paard 'met opzet' zijn achterhand niet wil gebruiken bvb. Dan is 'straffen' natuurlijk uit den boze - heeft geen nut of veroorzaakt het tegenovergestelde. Maar een veulen, dat eens komt testen bij een ander paard (of mens) of ie diegene zo eens wat harder kan bijten, zal zeer waarschijnlijk een flinke opdonder krijgen van dat paard en zijn les leren. Dat is dan niet 'persoonlijk' en 2 min.later staan ze terug te knuffelen, maar het is gewoon grenzen stellen; opvoeding. Of een poes die niet in de gordijnen mag springen... hoe ga je dat oplossen? Als ze niet springt belonen? Ben je zeker dat ze juist op dat moment wilde springen en zich anders bezinde en je dus het juiste gedrag beloont? Dit zijn nu maar snelle gedachten om het nadenken aan te sporen ;-) Het voorbeeld van het paard dat tegen de muur wil pletten heb ik ooit gelijkaardig meegemaakt. Dat was een heel erg dominante merrie. Zalig om te rijden, want ze had gewoon geen schrik van bvb moto's die over de heuvel naast haar reden enz. Als ruiter verschoot je van een plotseling geluid, zij leek het niet te horen. (was niet doof ;-) ) Daar had je zo de oorlog mee kunnen intrekken ;-). Maar er naast lopen/kuisen/uit stal halen enz: levensgevaarlijk!! Elk individu is een beetje anders en er bestaat niet één bepaalde behandeling. Vaak weet men ook helemaal niet hoe de voorgeschiedenis was, of maakt men er al gauw een verhaal van (wat helemaal niet hoeft te kloppen en uit vooroordelen spruit). Wij hebben het toen stilletjes aan verbeterd, door in dramatische momenten wel heviger te reageren (daar gaat nu eenmaal jouw eigen gezondheid voor!); eenmalig en klaar, niet blijven lastig doen. Maar over het algemeen die te nauwe situaties te vermijden - sneller/slimmer (niet onder de indruk zijn) te zijn en haar stilletjes aan te laten merken, dat wij niet zo gevaarlijk waren. Daarna kan je overgaan tot 'uitlokken' en snel te zijn met beloningen, zodat je het meer en meer kan afleren en meer vertrouwen kan opbouwen. Maar, zoals gezegd, voor elk paard is vaak een individuele aanpak nodig, en dat is 'ter plaatse' op te bouwen. Samen groeien :-)Een manegepaard dat je eenmaal per week in de hand hebt is natuurlijk erg moeilijk te veranderen/helpen. Zolang niet iedereen aan verbetering wil meewerken en er afspraken zijn, moet je vooral aan je eigen veiligheid denken en je laten helpen door mensen, die bvb bij dat paard minder problemen hebben. En natuurlijk vragen een ander paard te mogen rijden/meer hulp te krijgen als dat niet mogelijk is/willen ze daar ook niet op ingaan, er eens over denken of je op die manege dat veel leert... enz ;-) En dan niet te vergeten: je eigen houding en ingesteldheid; ben je zelf dominant, onderdanig, bang, (te) los/speels... dus hoe werk je een situatie zelf (onbewust) in de hand. Maar een duidelijk 'grenzen stellen' kan wel eens nodig zijn, dus kan 'straffen' niet veralgemeend worden als iets negatiefs.

Linda
Door

Linda

op 12 May 2014

Persoonlijk vind ik dat straffen inderdaad niet helpt, in plaats daarvan praat ik heel zacht en lach ik soms, dan kijkt mijn paard mij met oren recht aan, alsof ze verbaast is, en dan doet ze gewoon wat ik vraag! Leuk é...

annet
Door

annet

op 27 May 2014

er wordt zoveel verkeerd gestraft !! daarom begrijp ik wel precies de issue van karine...maar ook begrijp ik de reactie van sonja. een niet zo gelukkig paard wat al geleerd heeft het op zn eigen manier te doen precies op het juiste moment duidelijk maken dat bepaald gedrag niet gewenst is, kan zeker helpen. en dan ook weer precies op de goede manier... moeilijk ! maar ik denk dat karine praat vanuit de basis, en dan heeft ze natuurlijk helemaal gelijk ! maar dat is nogal een ideale situatie die zelden voorkomt.

Mary
Door

Mary

op 24 Apr 2017

Ik had een exmoor pony en die kunnen nogal zeer vervelend zijn. Nou was mijn pony af en toe een echte etterbak. En dan moest ik echt wel even op mijn strepen gaan staan. En af en toe dus ook een tikje op de neus. Deed ik dat niet, dan liep ze letterlijk over me heen. Ze kon namelijk heel dominant zijn. En dan moest ik echt wel laten merken dat ik de baas was. Ik denk dat het straffen vooral te maken heeft met wat hier boven staat. We vinden het 'normaal' om een dier te straffen voor dat wat die fout doet. Maar soms kan het echt niet anders en dan moet je wel, maar dan wel op een manier dat het dier het begrijpt en dat het daarna ook klaar is. Dus niet in de straf blijven hangen. Zo kreeg mijn pony altijd een kroel onder der manen als ze haar straf had gehad, even laten merken dat het weer goed is. En op een gegeven moment kon ik aan haar zien wanneer ze wat van plan was en kon ik al een kleine E geven en dan gelijk een kroel en een verbale "goed zo meissie."Maar ik moet ook toegeven dat ze dat alleen maar deed bij mij en andere meiden die ervaring hadden. De beginnertjes konden alles met der doen. Zelf haar hoeven optillen en met een klein zetje aan de kant zetten. Terwijl ik en haar verzorgster soms onze hele gewicht erin moesten gooien.

Anoniem
Door

Anoniem

op 31 Oct 2017

Dit is allemaal niet waar, hoe denk je dat dit in een kudde gaat? Een leidmerrie ( Mijn verzorgpony) geeft zo een trap naar andere als ze afstand wilt, ook de andere paarden tegen elkaar, hoe ze een leidmerrie is? Ze is klein maar ze is dominant. Geloof me, daar kunnen paarde tegen

Reactie plaatsen