Flemen: wat is het en waarom doen paarden het?

Paarden krullen soms hun bovenlip op en steken daarbij hun neus in de lucht.  Het is een grappig zicht en mensen zeggen wel eens:”Kijk! Dat paard lacht!” omdat de tanden van het paard zichtbaar komen, net alsof het zou lachen.

Het paard lacht echter niet, het ruikt wel iets bijzonders. Het neemt dan die typische houding aan. Dit wordt “flemen” genoemd.

Het orgaan van Jacobson

In de neusholte  ligt een  klein orgaan, dat “het orgaan van jacobson” wordt genoemd.  Ook slangen, hagedissen, katten, honden, schapen en veel andere dieren hebben dit orgaan. Mensen hebben dit ook, maar het is weinig ontwikkeld.

Bij een paard ligt het Orgaan van Jacobson onderin de neusholte. Wanneer er een “speciale” geur wordt waargenomen, een geur dat het paard heel interessant vindt, dan zal het paard die geur naar dit orgaan leiden.  Dat doet het door de bovenlip op te trekken – waardoor de neusgaten afgesloten worden – en het hoofd omhoog te houden.

Op die manier “vangt” het paard de geur, blijft de geur langer in zijn neus zitten en kan het orgaan van Jacobson de geur beter analyseren.

Welke paarden flemen het vaakst?

Een hengst zie je het vaakst flemen.  Dat komt omdat hij de geur van hengstige merries wil onderzoeken.  Op die manier weet hij wanneer ze wel of nog niet klaar is om zich te laten bevruchten.  Zo  kunnen hengsten wel een paar keer per uur gaan flemen.

Maar ook merries flemen soms. Vooral wanneer een nieuw veulen geboren werd zal een merrie gaan flemen.  Ruinen blijken het minst te flemen.

Welke geuren roepen het flemen op?

Geuren die het flemen oproepen zijn vooral urine, mest en feromonen .  Feromonen zijn signaalmolecules die afgescheiden worden bij angst en agressie.  Ze worden ook afgescheiden bij het welkomstritueel van paarden en doen ook dienst als “herkenning”. Zij spelen bovendien ook een grote rol bij de voorplanting.

Maar gedomesticeerde paarden flemen ook soms wanneer ze parfum, verf, medicijnen of andere onnatuurlijke geuren ruiken.

Leuke tip: de “fleemrespons”.

Wanneer je aromatherapie wil geven aan je paard, kan je je paard laten meekiezen welke geur het verkiest.  Dat doe je door te kijken naar de “fleemrespons”.

Dit doe je zo: houd het flesje aan de neus van het paard.  Wanneer het paard wegloopt, dan is dit geen goede geur voor het paard.  Deze geur kan je niet aanbrengen aan de neus (de geuren worden in amandelolie gedaan en deze olie wordt op de huid rond de neusgaten gemasseerd), het paard zou zich heel slecht kunnen voelen.  Je kan dit vergelijken met sterke parfum waar je zelf niet van houdt.  Als je die opdoet kan je zelfs hoofdpijn krijgen.

Wanneer het paard echter de geur onderzoekt, eraan ruikt en begint te flemen, dan zegt het paard in feite:” Hé, dit is een interessante geur, ik wil dit nader onderzoeken”.  Als het paard na het flemen wegloopt en niet nog eens wil ruiken, dan is het ook geen goede geur voor het paard.

Blijft het paard echter staan en ruikt het zelfs nog eens aan het flesje, dan is dit mogelijks het juiste middel die het paard kan helpen met zijn kwaal of ongemak!