Grondwerkoefening: "Hoofd laag"

De oefening “hoofd laag” is een grondwerkoefening. Bij deze oefening leren we het paard wijken voor lichte fysieke hulpen achter de oren (in de nek) of op de neus. Het paard leert daarbij te wijken naar beneden, naar omlaag.

Wanneer je met een touwhalster werkt, wijkt het paard voor de fysieke hulpen achter de oren. Wanneer je met een kaptoom werkt, dan wijkt het paard eerder voor de neerwaartse druk op de neus. Daarom is het goed om dit met beide hulpmiddelen te trainen. Zo leer jouw paard het alletwee (wijken voor fysieke hulpen in de nek + wijken voor neerwaartse druk op de neus).

Kalmeringsoefening

Hoofd laag is een kalmeringsoefening, omdat een paard dat lang genoeg zijn hoofd laag kan houden, rustig wordt. In die houding maakt een paard namelijk endorfines aan. Een gespannen paard brengt zijn hoofd omhoog, een ontspannen paard brengt zijn hoofd omlaag. Als je paard lichtjes nerveus of gespannen is, kan je hem dus helpen door deze oefening te doen.

Wat heb je nodig?

Een touwhalster of kaptoom en een leidtouw.

Wat doe je?

Je sluit je hand rond het leidtouw en laat je arm hangen, daardoor ontstaat er een subtiele neerwaartse druk. De bedoeling is dat het paard deze druk leert te volgen en dus het hoofd laat zakken.

Waar let je op?

1. Dat je in fases werkt
2. Dat je statische druk gebruikt (dus niet gaan trekken en een duidelijk onderscheid maken tussen de verschillende fases)
3. Dat je met gevoel werkt (zie wijken-voor-druk-met-gevoel)
4. Op jouw eigen veiligheid: ga bv nooit met je hoofd boven het hoofd van je paard staan. Je zou een kopstoot kunnen krijgen als jouw paard plots het hoofd omhoog brengt.

Wat zijn de fases?

Fase 1. Hele subtiele druk: je sluit je hand heel licht rond het touw en laat je arm naar beneden hangen. Het gewicht van je arm is dus fase 1. Je houdt dit 4 tot 5 sec aan in de aanleerfase.

Fase 2. Een meer duidelijke druk = een stevige gesloten hand. Ook weer 4 tot 5 sec aanhouden.

Fase 3. Je beweegt je stevig gesloten hand traag heen en weer zonder druk te lossen gedurende 4 tot 5 sec. Hierdoor beweegt het hoofd van het paard ook rustig van links naar rechts. De meeste paarden gaan dan het hoofd laten zakken omdat deze beweging ervoor zorgt dat het paard zijn rugspieren loslaat waardoor het hoofd zakt.

Je kan ipv heen en weer te bewegen ook gaan “kneden” in het touw, zonder de druk volledig los te laten.

Fase 4. Wanneer het paard niet wijkt voor fase 3, help je paard dan door met je andere hand onder de snoet, het paard naar beneden te “lokken”. Ondertussen blijf je ook fase 3 toepassen.

Het paard kan wijken (=nageven) op fase 1, 2, 3 of 4. Wanneer het paard nageeft, in gelijk welke fase, geef dan ook onmiddellijk na.

Waarvoor is deze oefening goed?

1. Om je paard het concept “wijken voor fysieke hulpen” goed aan te leren, want op hoe meer plaatsen het paard dit snapt, hoe beter je paard zal wijken.
2. Als kalmeringsoefening
3. Als checkoefening: als het paard dit al kent kan je regelmatig “checken” of het paard graag ingaat op jouw hulpen, dus of het de richting en de snelheid van jouw hulpen wil volgen.
5. Om het paard voor te bereiden op de “voorwaarts-neerwaartse” houding tijdens het werk aan de hand.

Hoe kan ik deze oefening moeilijker maken?

Je paard begrijpt deze oefening als jouw paard vlot wijkt op fase 1, soms fase 2 en dat het hierbij stil blijft staan. Het paard houdt zijn hoofd enkele seconden laag vooraleer het zijn hoofd weer omhoog doet, en als je daarna opnieuw hoofd laag vraagt, dan doet jouw paard dat.

Wanneer jouw paard de oefening “hoofd laag” kent, dan ga je deze oefening langer aanhouden, bv 1 minuut of zelfs 2 minuten. Je kan deze oefening dan ook doen in moeilijkere situaties bv op straat, waar er meer afleiding is.

De volgende stap is dat je paard wijkt voor jouw vingers op de nek die lichte fysieke druk uitoefenen in de nek, ipv voor het (touw)halster.

Een andere oefening is dat je vanuit de partnerpositie in stap, het hoofd naar beneden vraagt. Dan doe je de oefening niet meer al stilstaand maar in beweging.