Mijn paard heeft verlatingsangst!

Onlangs beantwoordde ik voor CAP-magazine een vraag over een paard met verlatingsangst.  Dit paard geraakt heel erg overstuur wanneer zijn maatje weggaat met de trailer. In dit blogartikel geef ik enkele tips om dit op te lossen.

De vraag: “Ik heb een 22 jarig paard dat nog vrij intensief gebruikt wordt . Hij staat in zijn box naast zijn 9 jarige kameraad. Dagelijks gaan ze op de weide  en ze zien mekaar vrijwel de hele dag. Op momenten dat het oude paard weggaat voor een wandeling of gebruikt wordt in een piste, stelt deze geen problemen.

De 9 jarige maakt er geen probleem van dat zijn maatje weggaat. Maar sinds enige tijd gaat het oudere paard volledig door het lint ( letterlijk en figuurlijk ) als we ’s avonds zijn maatje opladen om te gaan trainen.

Hij kan niet in de wei blijven omdat hij rond begint te rennen en we bang zijn dat hij uitbreekt, een hartaanval krijgt of zich blesseert.   We brengen hem dan naar de stal maar dan begint hij te ijsberen en hij raakt volledig overstuur. Hij wil geen eten en drinken en komt pas tot rust als zijn maatje weer terug is. Nochtans stelde dit al 9 jaar geen probleem.

Hoe lossen we dit op?”

Paarden zijn groepsdieren

Omdat paarden groepsdieren zijn en zich vaak hechten aan 1 ander paard (pair-bond) kan het inderdaad voorkomen dat je problemen krijgt wanneer je ze uit elkaar haalt. Dat het ene paard daar meer problemen mee heeft dan het andere is normaal. Het ene paard heeft meer verlatingsangst dan het andere.

Dat je oude paard rustig blijft als je hem wegneemt om te gaan wandelen, is niet zo raar. Je bent dan bezig met hem, hij is niet alleen maar samen met jou, hij heeft zijn gedachten op jou en op de oefeningen die jullie doen. Zeker als hij heel graag gaat wandelen of traint in de piste, is hij niet bezig met het andere paard.

Bij het trailerladen is dit anders. Hij blijft achter en dan is hij alleen. Een paard met verlatingsangst gaat dan inderdaad door het lint. Je oude paard beseft dat zijn vriend weggaat van huis en dat hij alleen achterblijft. Hij heeft angst dat zijn vriend niet meer terugkomt. Zijn instinct zegt hem dat hij niet alleen mag achterblijven, dit is voor een paard een onveilige situatie.

Stress?

Aangezien dit 9 jaar geen problemen gaf, dan zou het kunnen dat jouw oude paard onder stress staat.  Is er een verandering doorgevoerd op stal die een invloed heeft op hem? Is er iets gebeurd onlangs met hem? Het zou kunnen dat hij door stress vatbaarder is voor het vertrek van zijn vriend. Het zou ook kunnen dat er eens iets voorgevallen is met hem toen hij alleen achterbleef waardoor hij een angst heeft ontwikkeld. Wie zal het zeggen… In ieder geval zorgt het weggaan van zijn vriend nu plots wél voor angst en stress.

Als oplossing zou ik in eerste instantie eens goed nadenken over wat er eventueel veranderd is op stal, in de training, in de voeding, … Ik zou mijn paard ook eens laten checken door een (holistisch) dierenarts. Als bepaalde organen overbelast zijn kan je paard zich anders gaan gedragen (bv meer angsten ontwikkelen). Denk ook eens goed na of je paard ook bij andere zaken anders reageert dan normaal. Homeopathie en bachbloesems kunnen je paard helpen om zijn angsten onder controle te krijgen (wil je je paard helpen met bachbloesems? Het boek “Emotional Healing for Horses & Ponies” is een aanrader, zie foto hiernaast)

Daarnaast zou ik eens checken of hij ook door het lint gaat als je gewoon weggaat met zijn vriend te voet (dus niet met de trailer). Gewoon om te weten of de trailer eigenlijk het grootste probleem is. Ik vermoed dat hij ook gestresst zal geraken als je gewoon te voet weggaat. Dit kan je oplossen door het paard te laten beseffen dat weggaan niet betekent dat het paard niet meer terugkomt.

Geleidelijk aan opbouwen

Dat doe je door weg te gaan en terug te keren na 5 minuten. Herhaal dit zo vaak tot je merkt dat het oude paard rustiger begint te worden. Door steeds weer terug te keren wordt de paniek niet té groot.  Op het moment dat het paard rustiger begint te worden stop je met deze training. Herhaal dit elke dag. Voer de tijd dat je weggaat geleidelijk aan op. Dus als je gemakkelijk 5 minuten weg kan gaan, blijf dan 10 minuten weg en keer terug. Herhaal dit tot je paard rustig staat te wachten wanneer je terugkomt. enz…

 Het paard laten leren uit eigen ervaring

Als de trailer op zich het probleem is: laad je ene paard zo vaak mogelijk zonder dat je weggaat ermee. Daarna (als het oude paard rustig is) ga je een kort ritje maken. Blijf dit doen tot je merkt dat je paard rustig wordt. Je kan niet steeds wegblijven tot het paard rustig is, om hem zo te leren dat hij dan pas “beloond” wordt (door de hereniging met zijn vriend”), omdat dit teveel risico is. Je geeft namelijk al aan dat je schrik hebt dat hij zich bezeerd, en dat is een gegronde angst. Dus er zit niets anders op dan het steeds weer te herhalen, zo vaak tot de stress wegebt. Het paard moet echt leren uit eigen ervaring.

Sommige mensen zullen je dit wel aanraden (om weg te blijven tot het paard kalmeert), omdat ze redeneren dat je het paard anders beloont voor het “slechte” gedrag door terug te komen met het andere paard. Het paard denkt dan dat zijn gedrag de reden is dat het andere paard terugkomt.  Dat kan zo zijn, maar in vele gevallen toch wel gevaarlijk voor het paard dat achterblijft.

Paarden langdurig scheiden van elkaar?

Andere  mensen zullen je adviseren om de paarden enkele dagen uit elkaar te halen. Persoonlijk zou ik dat niet doen. Je hebt de kans dat je oude paard een hele tijd niet wil eten en drinken, vermagert en zich bezeerd als hij enkele uren heel gestresst is. Als je ze nadien weer terug bij elkaar zit, zal je na een tijd weer hetzelfde probleem krijgen. Ik ben dus voor de geleidelijke aanpak waarbij het paard leert uit eigen ervaring dat het niet nodig is om angstig te worden.

Mijn eerste eigen paard had ook hele erge verlatingsangst toen ik haar net had. Ik liet me overhalen om haar kameraad weg te halen en ze een ganse dag alleen op de weide te laten… een paar uur later was ze nog steeds even hevig heen en weer aan het rennen en aan het roepen, was ze doornat van het zweet en mankte ze… (toen heb ik haar maatje teruggezet uiteraard!). Hiermee wil ik maar zeggen dat het abrupt scheiden van paarden niet altijd een slim idee is…

Verlatingsangst oplossen vraagt tijd en geduld

Ik heb haar verlatingsangst toen op een zachtere manier aangepakt (dus constant weggaan en terugkeren tot ze besefte dat we echt wel terugkeerden) en heb op die manier ook vele andere paarden die té paniekerig waren kunnen helpen hiermee. Het vergt veel tijd en geduld, maar paarden kunnen wel degelijk leren uit ervaring dat hun angst ongegrond is. Wel is het belangrijk dat de stal waar ze verblijven of de weide een veilige haven is voor hen. Dus dat ze weten dat daar geen gevaar is en dat ze daar normaliter graag vertoeven.