Als jij met je paard wil gaan rijden dan is het belangrijk dat je goed snapt wat natuurlijke asymmetrie is. Natuurlijke asymmetrie (wordt ook wel natuurlijke scheefheid genoemd) is voor elk wezen, of het nu een plant, dier of mens is, volkomen normaal. Er zijn namelijk weinig zaken op aarde die perfect symmetrisch zijn.
De asymmetrische mens
Op deze foto zie je duidelijk dat deze man asymmetrisch is in de schouders.
Het is hier heel zichtbaar, maar iedere mens heeft dit in mindere (op het eerste zicht onzichtbaar) of meerdere mate.
Elk mens heeft ook een asymmetrisch gezicht. Het middenste plaatje is een gewone foto van Abraham Lincoln. Op het linkerplaatje zie je de rechterhelft van zijn gelaat gespiegeld, op het rechterplaatje zie je de linkerhelft gespiegeld. Je ziet op deze manier duidelijk de asymmetrie van de beide gezichtshelften.
Naast de asymmetrie in lichaamsbouw is het ook zo dat dieren en mensen hun lichaam asymmetrisch gebruiken. Ze bewegen dus asymmetrisch.
Zo zijn de meeste mensen links- of rechtshandig. Wanneer je rechtshandig bent, dan heb je een betere motoriek en coördinatie met je rechterhand en je rechterarm is sterker. Een mens gebruikt ook zijn benen niet gelijkmatig. Zo zal je meestal met je zelfde voet op de bal schoppen en met hetzelfde been afzetten als je met een autoped rijdt.
Zo zijn er nog ontelbaar veel zaken die wijzen op een asymmetrisch lichaam en het asymmetrische gebruik ervan. Denk aan: een moeder die haar baby meestal op de rechterheup draagt, de manier waarop je vertrekt bij een sprint, op welk been je meestal rust als je rechtop staat, hoe je je benen over elkaar slaat als je neerzit, …
Het asymmetrisch paard
Ook paarden zijn dus asymmetrisch. Zij hebben een natuurlijke manier van bewegen en een natuurlijk evenwicht waar zij onbelast geen enkele hinder van ondervinden. Dit is hetzelfde bij de mens. Wij zullen ook geen hinder ondervinden van onze natuurlijke asymmetrie zolang we ons lichaam niet op een onnatuurlijke manier gaan belasten of ons lichaam gaan overbelasten.
Het is zelfs zo dat het natuurlijke evenwicht van paarden in hun voordeel werkt. Zo is het voor een paard energiebesparend om tijdens het grazen ongeveer 3/5de van zijn lichaamsgewicht op de voorhand te dragen. Dat zorgt ervoor dat het voorwaarts bewegen veel gemakkelijker gaat.
Maar als je een paard onnatuurlijk belast, bv wanneer ze op een volte lopen tijdens het longeren of wanneer ze de ruiter dragen bij het paardrijden, dan zal de natuurlijke asymmetrie van paarden moeilijkheden en/of problemen geven.
Het is dus belangrijk dat een paard leert om zijn lichaam in balans te houden met een ruiter op de rug en dat het leert om zijn lichaam symmetrisch te gebruiken. Het is de taak van de trainer om het paard daarmee te helpen.
Wanneer er niet aan de natuurlijke asymmetrie en onbalans van het paard gewerkt wordt, dan zullen er rijtechnische problemen ontstaan, maar er is ook veel kans op gedragsproblemen en fysieke problemen.
Wat zijn de 5 asymmetrieën en onbalansen in het paardenlichaam?
Er zijn 5 belangrijke asymmetrieën en onbalansen in het paardenlichaam die belangrijk zijn om aan te werken als je met je paard wil gaan rijden. Je zal je paard moeten helpen hiermee, zodat het ontspannen en in balans met je te kan samenwerken tijdens het paardrijden.
1. De laterale asymmetrie
= het feit dat een paard linksgebogen of rechtgebogen is van nature. Er is dus een asymmetrie tussen de linkerkant van het paard en de rechterkant van het paard. De spieren aan de ene zijde zijn korter en stijver dan aan de andere kant. Daardoor zal het paard een voorkeursbuiging hebben.
2. De asymmetrie in de achterbenen
= het feit dat een paard een “soepel” achterbeen heeft en een “stijf” achterbeen. Het soepele been is soepeler en veerkrachtiger dan het andere been omdat het zich meer onder onder de massa plaatst en dus ook dieper moet inbuigen. Daarom kan het ook krachtiger afzetten. Het zwakke been treedt meestal naast de massa en neemt dus minder gewicht op, het is minder soepel en ook minder krachtig. Dit been stuwt het zwaartepunt van het paard naar de diagonaal liggende schouder.
3. De asymmetrie in de voorbenen
= het feit dat het paard linkshoevig is of rechtshoevig. Het ene voorbeen draagt meer gewicht dan het andere.
4. De verticale onbalans
= het feit dat een paard (als gevolg van de laterale asymmetrie en de asymmetrie in de achterbenen) het zwaartepunt diagonaal naar 1 van zijn voorbenen stuwt en daardoor
verticaal scheef tov de grond komt te staan. Het valt dan op of over de schouder.
5. De horizontale onbalans
= het feit dat een paard de meeste van zijn tijd meer gewicht met de voorhand
draagt dan met de achterhand. Het paard belast zijn voorhand dus meer dan zijn achterhand.
Evenwicht en balans
Als je deze 5 asymmetrieën en onbalansen in evenwicht brengt, dan zal het paard de ruiter probleemloos kunnen dragen. We kunnen dit bereiken dmv Gymnastiserend Grondwerk (werk ad hand en longeren) en gymnastiserende oefeningen tijdens het rijden.
Hiermee zorgen we ervoor dat het paard zijn spieren kan ontspannen en dat zijn spieren en pezen soepeler en sterker worden. We helpen het paard zijn balans te vinden en rechtgericht te bewegen, hierbij richten we de voorhand correct voor de achterhand.
Door het gymnastiseren en rechtrichten zullen paard en ruiter ontspannen en in evenwicht kunnen samenwerken.
Heb je hier graag begeleiding bij?
Boek dan een lessenreeks "gymnastiseren op de grond en in het zadel" bij mij thuis.
Ook Angela volgde zo een lessenreeks. Dit is wat ze daarover zegt:
"De lessen bij Karine zijn mega-interessant. Ik versta nu waarom mijn merrie zo moeilijk te rijden was. Ze was helemaal niet "koppig" (dat zei mijn voormalige instructeur). Ze had gewoon moeite om in balans te lopen als ik erop zat. Ik leerde herkennen wanneer ze uit balans liep en niet rechtgericht. Ik leerde ook wat ik dan moest doen. Nu loopt ze ontspannen en na vele jaren ben ik eindelijk verder gekomen dan 'beginnersniveau' ;-). Ik rijd nu zelfs zijgangen!"
