Bit of Bitloos?

Steeds meer mensen kiezen ervoor om bitloos te gaan rijden. Dit omdat de schadelijke effecten van rijden met een bit steeds duidelijker worden. Veel van de argumenten die gegeven worden zijn juist, anderen raken kant noch wal... Vele goede argumenten geeft men naar aanleiding van wetenschappelijke onderzoeken waarbij men het effect van het bit in de mond van het paard geanalyseerd heeft.

Veel mensen zeggen dat het de hand van de ruiter is, of diens minder goede ruiterskwaliteiten die van het bit een pijnlijke zaak maken. Ze bedoelen daarmee dat wie zacht is, het paard niet pijn doet, en wie hard is wel. Ze bedoelen daar ook mee dat bitloos rijden niet perse minder pijnlijk is dan met bit, en dat is uiteraard correct. Hoe zachter iemand is, hoe beter het paard dressuurmatig afgericht wordt, hoe pijnlozer elke optoming is. En dit geldt ook voor andere hulpmiddelen.

Toch is dit bij een bit enigszins anders... ook al heeft iemand een heel zachte hand en is het een uitstekende ruiter, toch zijn er tegen een bit verschillende argumenten in te brengen, om het niet te gaan gebruiken en effectief voor een bitloze optoming te kiezen. Een bit heeft namelijk ook een belangrijk "nadeel" als je het gewoon in de mond van een paard steekt en je er geen enkele druk op uitvoert. Het paardenlichaam verwart dit namelijk met voedsel en zal daar dus ook zo op gaan reageren. Het paard zal proberen om het bit uit zijn mond te duwen wanneer het dit nog niet gewend is, omdat het merkt dat het iets is wat je niet kan opeten. Omdat dit niet lukt, krijgen de hersenen wél het signaal dat het paard aan het eten is en dus wordt het spijverteringgestel in werking gezet. Alleen, er komt geen voedsel... Dat is natuurlijk niet zo goed voor het lichaam.

Eten betekent dat het paardenlichaam mag ontspannen. De ademhaling mag trager en rustiger verlopen, er hoeft niet zoveel bloed naar de spieren gebracht te worden. Het paard moet echter wél een inspanning leveren en heeft wél extra zuurstof nodig. Hier komen dus twee lichaamsreflexen in conflict, de "eet-rustreflex" en de"niet eten -inspanningsreflex". Dat geeft élk paard stress en bij het ene paard merk je er meer van dan bij een ander paard. Dit is voor mij de voornaamste reden om zonder bit te rijden, omdat ik merk dat paarden die zich niet hoeven te bekommeren om dat stuk metaal in hun mond, beter kunnen slikken, beter kunnen ademen, en beter kunnen ontspannen in hun werk daar ze niet met die tegengestelde lichaamsreflexen te maken krijgen. Bovendien kan een bit (en zeker een stang met kinketting) heel veel pijn doen op de lagen, een supergevoelig deel in de mond van het paard, waar het bit opligt. Met een bitloos hoofdstel kan een paard nog evengoed slikken, evengoed ademen en dus ook beter ontspannen.

Ikzelf heb jarenlang zowel mét bit als zonder bit gereden, maar heb nu de beslissing genomen om volledig bitloos verder te gaan met mijn eigen paarden. Dit wil echter niet zeggen dat ik mensen die wél voor een bit kiezen veroordeel. Zonder bit rijden is, heel eenvoudig, mijn eigen persoonlijke keuze. Dit doe ik omdat ik de vele voordelen voor het paard ten volle ben gaan begrijpen en het ook een uitdaging vind om het paard zo goed mogelijk af te richten zonder behulp van een bit. Een bit wordt namelijk nogal vaak als 'redmiddel' gezien wanneer een paard moeilijk te gymnastiseren is of te berijden is.

Ik vind het persoonlijk een goede evolutie dat bitloos steeds populairder wordt, maar wees voorzichtig. Het is niet omdat je bitloos rijdt, dat je daarom het paard geen pijn of ongemak berokkent. Paarden die verder gereden worden in hun scheefheid en dus niet worden rechtgericht, met teveel druk op het hoofdstel gereden worden, neusriemen die te laag hangen, ... Het paard last en pijn bezorgen kan zowel met bit als zonder bit.

[caption id="attachment_659" align="aligncenter" width="300"] Als de neusriem te laag op de neus ligt, dan ontstaat er druk op het uiterst gevoelig en kwetsbare uiteinde van de neusbrug. Bovendien wordt de ademhaling belemmerd omdat de neusgaten dichtgeknepen worden.[/caption]

Dus ook als je kiest voor bitloos raad ik je aan om jezelf te verdiepen in het gymnastiseren van je paard, zodat je het paard op alle vlak helpt en ervoor zorgt dat hij je op een gezonde manier kan dragen! Dit kan gelukkig ook bitloos!