De zweep

Een belangrijk hulpmiddel bij het trainen van paarden is een zweep. Er zijn heel wat verschillende soorten zwepen. Persoonlijk noem ik ze liever "trainingstick", want het woord "zweep" is toch belast met een negatieve lading, omdat een zweep oorspronkelijk als doel had een mens of dier te straffen, door er hard mee te slaan. Uiteraard is dit natuurlijk niet de reden waarom we bij de training een zweep gebruiken!

Een paard slaan als straf heeft geen enkel nut, integendeel, het zal het vertrouwen alleen maar schaden. Het straffen met een zweep hoort niet thuis in het Horsefulness-trainingssysteem omdat het geen paardvriendelijke en respectvolle manier van trainen is.

Waarom gebruiken we ze dan wel?

Omdat je ze je als verlenging van je lichaam, van je arm gebruikt. Door met een zweep te werken kan je dus grotere bewegingen maken. Je kan er ook sneller mee bewegen en je kan vanop een afstand lichaamsdelen van het paard aanraken die je anders niet zou kunnen aanraken.

De arm met je zweep als zijn verlengde kan je dus inzetten als een drijvende hulp = op een indirecte manier. Of je kan dit inzetten als een fysieke hulp = op een directe manier.

Indirecte drijvende hulpen

Ik geef je enkele voorbeelden van drijvende hulpen waarbij de zweep-trainingstick fungeert als het verlengde van je arm.

- Bij het afbakenen van je persoonlijke ruimte tijdens Het Vrije Werk en het Grondwerk.

- Bij alle connectie-oefeningen uit het Vrije Werk.

- Bij het voorwaarts vragen tijdens leiden vanuit 2de positie.

- Om je paard te vragen om te vertrekken op een cirkel tijdens het cirkelwerk.

- Om je paard aan te moedigen om een overgang te maken naar een hogere gang.

- Om je paard te longeren.

Drijvende hulpen zijn dus hulpen waarbij je vraagt aan je paard om in beweging te komen, in beweging te blijven, energieker te bewegen, enz. Met drijvende hulpen geef je ook richting aan. De zweep ondersteund daarbij je lichaamshulpen.

Directe, fysieke hulpen

Daarmee bedoel ik alle hulpen waarmee je het paard op een directe manier aanraakt. Enkele voorbeelden van fysieke hulpen zijn:

- Het paard afstrijken met de trainingstick om het paard aanrakingen te leren aanvaarden.

- Vibreren met de zweep tegen de flanken als vervanging van een beenhulp tijdens het Gymnastiserend Grondwerk.

- Het paard toucheren met de zweep aan de kogel om het paard meer te laten ondertreden bij het longeren.

- De zweep tegen de binnenschouder leggen om het paard van de binnenschouder te halen tijdens het rijden.

- enz.

Fysieke hulpen zijn dus hulpen waarbij je het paard echt effectief aanraakt met de zweep. Moest je arm lang genoeg zijn, dan zou je dat met je arm doen. Dus alle lichaamsdelen die je zou willen aanraken met je arm, maar waarbij dit onmogelijk is omdat je arm te kort is, kan je aanraken met je zweep.

Zo kan je met behulp van de zweep je paard aanraken aan de staart terwijl je zelf ter hoogte van het hoofd staat. Of je kan tijdens het werk aan de hand, waarbij je naast de schouder loopt, hulpen geven met de zweep aan de flanken, de benen, de croupe, ... van het paard.

Tijdens het rijden kan je de zweep inzetten als ondersteuning van een beenhulp, bv door je paard aan te raken ermee op de buitenheup wanneer je een travers wil rijden of op de schouder als versterking van je indirecte teugelhulp.

De zweep ondersteunt het lichaam, en niet omgekeerd.

Het woord "ondersteunen" is hier heel belangrijk! Een drijvende zweephulp zonder voorafgaande hulpen zal namelijk minder effectief zijn of te mechanisch gegeven worden.

De hulpen die voorafgaan en samengaan met een zweephulp zijn altijd: je intentie, je idee, je energie, je lichaamstaal en DAN PAS je zweephulp indien nodig en niet omgekeerd... Als je omgekeerd te werk gaat leer je je paard niet (meer) te reageren op jouw energie en lichaamstaal. Je stompt het paard af.

Verschillende soorten zwepen

In het Horsefulness Trainingsysteem gebruiken we de volgende soorten zwepen.

1. De korte koetsierzweep

Deze zweep ligt licht in de hand en wordt gebruikt tijdens Het Vrije Werk, het Grondwerk en het longeren.

2. De dressuurzweep

Dit is een zweep van ongeveer 1meter tot 1meter 20 en wordt gebruikt tijdens het Gymnastiserend Grondwerk en het Rijden.

3. De twijg

Een twijg is een leuke, goedkope en volwaardige vervanging van zowel de korte koetsierzweep als de dressuurzweep. Zoek een twijg die buigzaam is indien je ze gebruikt als drijvende hulp. Dan kan je er indien nodig ook nog een sissend geluidje mee maken. Zoek een eerder stugge en dikkere twijg indien je ze wil gebruiken als direct fysiek hulpmiddel (aanrakingsstok).

Het voordeel van een twijg is dat je ze zo kort of lang kan maken als je wil. Zo kan het goed zijn om bij een paard met angst voor zwepen te starten met een korte twijg.

De zweep is een communicatiemiddel en geen strafmiddel!

Ik wil dit artikel afsluiten door er nog eens extra de nadruk op te leggen dat een zweep op geen enkele manier het paard pijn mag berokkenen! Van zodra dat gebeurt verliest het paard zijn vertrouwen in de mens.

De zweep mag enkel fungeren als communicatiemiddel: om er respectvol en helder mee te communiceren!